Tamang paghihiwalay at pagtatapon ng basura sa Japan

reon · December 31, 2022, 2:46am

Ang tamang paghihiwalay at pagtatapon ng basura ang isa sa importanteng gawain at responsibilidad ng isang residente sa Japan.

Kapag nahiwalay at naitapon ang basura nang ayon sa tuntunin ay mas madaling i-recycle ito at mababawasan ang sinusunog na basura na nagdudulot ng polusyon sa hangin at pagdami ng carbon dioxide na nadudulot ng global warming.

Makakatulong ang gabay na ito sa tamang paghihiwalay at pagtatapon ng basura. Pero mainam na konsultahin natin nang maigi ang tuntunin ng sariling lungsod o bahay ng tirahan para sa mga detalye.

This wiki page may be edited by any logged-in user.

Paghihiwalay at pagtatapon ng iba’t-ibang uri ng basura

Iba’t-ibang uri ng basura ang lumalabas sa bahay: mula sa pinakamaraming Burnable Garbage hanggang sa bihira lang na lumabas na kagaya ng battery, bumbilya o malalaking kasangkapan.

Sa seksyong ito ay makikita ang iba’t-ibang uri ng basura at ang tamang pagtatapon ng mga ito.

NOTE: ang ilustrasyon ng mga basura sa webpage na ito ay inangkop mula sa “Tamang Paghihiwalay at Pagtatapon ng Recyclable Items at Basura” (正しい資源物とごみの分け方・出し方 tadashii shigenbutsu to gomi no wakekata, dashikata), na nilathala ng lungsod ng Kyoto.

BURNABLE GARBAGE

Ang pinakamaraming lumalabas na basura sa isang bahay ay ang Burnable Garbage (燃やすごみ moyasu gomi). May iba’t-ibang tawag sa basurang ito depende sa lugar, pero iisa lang ang ibig sabihin: basurang dinadala sa incinerator para sunugin.

IBA’T-IBANG TAWAG

Nihongo	Reading
燃えるごみ	moeru gomi
燃やせるごみ	moyaseru gomi
燃やすごみ	moyasu gomi
可燃ごみ	kanen gomi

MGA KASAMA SA BURNABLE GARBAGE:

Plastik na gamit na hindi kasama sa Plastic Containers and Packaging (lumang hanger, plastik na sipit, lumang sipilyo, plastik na kutsara, straw, LEGO block, plastik na laruan, atbp)
Hindi ma-recycle na papel (maduming papel, papel na may kahalong plastik, atbp)
Lumang damit o tela na hindi na maaring gamitin, atbp.
Balat na bag
Nabubulok na basura (tinik ng isda, pinagputulan ng gulay, lumang pagkain, balat ng prutas, atbp) (Tignan ang Raw Waste sa ibaba para sa karagdagang impormasyon.)

Paano itapon: Ilagay sa loob ng Burnable Garbage na plastik bag at itapon ayon sa kalendaryo.

Ang malilinis na papel, mga karton ng gatas at karton at damit na maari pang gamitin ay maaaring i-recycle at hindi tinatapon sa Burnable Garbage.

Basain ng tubig ang posporo at upos ng sigarilyo at gamitin hanggang maubos ang gas ng lighter bago itapon.

RAW WASTE

Raw waste

May mga lugar na itinatapon nang hiwalay ang nabubulok na basura (生ごみ nama gomi) at may espesyal na plastik bag para sa dito. 80% ng nabubulok na basura ay tubig kaya tanggalin (salain) nang mabuti ang tubig bago ito itapon.

Ayon sa ilustrasyon sa itaas, ang basag na salamin ay kasama sa Burnable Garbage, pero sa maraming lugar ay tinatapon ito sa Non-burnable Garbage. Balutin sa makapal na papel at ilagay sa gitna ng basura sa loob ng plastik para hindi makasugat.

Paano itapon: Ilagay sa loob ng nakatakdang plastik bag at itapon ayon sa kalendaryo.

RECYCLABLES

資源ごみ (shigen gomi) Ang literal na ibig sabihin ng shigen ay resource (as in natural resources) at ang Shigen Gomi ay nire-recycle para magamit ulit bilang materyal sa paggawa ng ibang bagay.

Huwag lalagyan ng kung ano-anong bagay ang loob ng mga lata, bote o PET bottles, na kagaya ng upos ng sigarilyo o mga maliliit na bagay na kagaya ng pako o turnilyo. Kailangang malinis ang mga ito para madaling i-recycle.

Cans

Can

缶 (カン kan) Lata ng inumin o pagkain na may Aluminum o Steel recycle mark, lata na pinaglagyan ng biskwit, tsaa, o nori.

Paano itapon: Hugasan ang dumi sa loob at patuyuin bago itapon. May mga lugar na mag espesyal na plastik na lalagyan para dito, sa ibang lugar naman ay maaaring itapon sa loob ng kahit na anong plastik (mas maganda kung malinaw) at mayroong lugar na kailangang ilagay ito sa tray o container sa nakatakdang tapunan para sa Recyclables.

Bottles

Glass bottles

瓶 (びん bin) Mga bote ng beer, alak, toyo, at iba pa (hindi basag).

Paano itapon: Hugasan ang dumi sa loob, patuyuin at tanggalin ang label at takip bago itapon. Ang plastik na label at takip ay itapon sa Plastic Containers and Packaging o Burnable Garbage kung walang tapunan ng Plastic Container and Packaging. Ang tansan o metal na takip ay sa Non-burbable Garbage (hindi sa Can) at ang cork ay sa Burnable Garbage.

Karagdagang tala:

May lugar na may espesyal na plastik na lalagyan ng mga bote, sa ibang lugar naman ay maaaring itapon sa loob ng kahit na anong malinaw na plastik at mayroong lugar na kailangang ilagay ito sa tray o container sa nakatakdang tapunan para sa Recyclables.
May lugar (lalo na doon sa may espesyal na lugar ng tapunan ng Recyclables) na kailangang hiwalayin ang mga bote ayon sa kulay: malinaw, brown at berde.
May mga supermarket at grocery store na may tapunan para sa mga bote.

PET bottles

ペットボトル (pettobotoru) Mga plastik (gawa sa polyethylene terephthalate) na bote ng inumin at katulad na bagay na may PET mark.

Paano itapon: Tanggalin ang takip at label at hugasan ang loob bago itapon. Ang plastik na takip at label ay itapon sa Plastic Containers and Packaging o Burnable Garbage kung walang tapunan ng plastic ang inyong lugar.

Kagaya ng bote, may lugar na may espesyal na plastik na lalagyan para dito, sa ibang lugar naman ay maaaring itapon sa loob ng kahit na anong malinaw na plastik at mayroong lugar na kailangang ilagay ito sa tray o container sa nakatakdang tapunan para sa Recyclables.

Mayroon ding mga supermarket at grocery shops na may tapunan para sa mga PET bottles.

PLASTIC CONTAINERS AND PACKAGING

Isa sa pinakamaraming klase ng basura, bukod sa Burnable Garbage. Mga plastik na pinaglagyan o pinangbalot ng mga produkto at may Plastic Recycle mark. Ang walang Plastic Recycle mark at mga plastik na produkto ay itapon sa Burnable Garbage.

MGA KASAMA SA PLASTIC CONTAINER AND PACKAGING:

Plastik o styrofoam na tray na lalagyan ng isda, karne, gulay, atbp
Lalagyan ng shampoo, conditioner, atbp
Plastic bag mula sa grocery shop
Cup na pinaglagyan ng yogurt at katulad na produkto
Plastik na tray ng itlog
Plastik na takip at label ng bote o PET bottles
Styrofoam at mga katulad na bagay
Plastik na pinangbalot

Paano itapon: Linisan nang maigi bago itapon. Depende sa lugar, may espesyal na plastik na para dito o maaaring itapon gamit ang malinaw na plastik bag.

Ang hindi malinisan nang maigi o sobrang dumi ay itapon sa Burnable Garbage. Huwag hahaluan ng ibang bagay.

Karamihan ng mga tray na pinaglagyan ng isda, karne at gulay ay maaaring itapon sa supermarket at grocery.

Ang karamihan ng mga papel na basura ay maaring i-recycle, pero may iba na dahil madumi, may kahalong ibang bagay o mahirap matunaw sa tubig, na kailangang itapon sa Burnable Garbage.

RECYCLABLE PAPER

Karamihan ng mga papel na maaring i-recycle ay dyaryo, karton, paper pack (ginagamit na lalagyan ng gatas), leaflet, catalog, magasin, papel na lalagyan, sobre at postcard, papel na balot, papel na bag, gitna ng toilet paper, kalendaryo (tinanggal ang metal na parte), memo pad, computer paper, atbp).

Paano itapon: Ang mga kahon na karton ay yupiin. Isaman ito sa dyaryo, magasin, karton, atbp. at talian bago itapon sa tamang tapunan. Maari ding ilagay ang ito sa isang kahon na karton o papel na bag bago dalhin sa tapunan.

NON-RECYCLABLE PAPER

Water-proof na papel, papel ng fax machine, larawan, papel na may coating, papel na ginagamit para mag-print ng picture sa inkjet printer, papel na may kahalong ibang bagay, papel na may tape o pandikit, crimped postcard (postcard na may magkadikit na page, karamihang galing sa city hall, banko, atbp), carbon paper, papel na may amoy, papel na mahirap matunaw sa tubig (tissue paper, kitchen paper, atbp), at maduduming papel.

Paano itapon: Itapon ang mga ito sa Burnable Garbage.

NON-BURNABLE GARBAGE

Ang hindi nasusunog na basura at hindi kasama sa Recyclables ay karamihang inilalagay sa Non-burnable Garbage.

IBA’T-IBANG TAWAG

Nihongo	Reading
燃えないごみ	moenai gomi
燃やせないごみ	moyasenai gomi
燃やさないごみ	moyasanai gomi
不可燃ごみ	fukanen gomi

MGA KASAMA SA NON-BURNABLE GARBAGE

Metal o ceramic na lutuan, pinggan, baso, kutsilyo, sandok, kutsara’t tinidor
Hanger, payong, gunting, maliliit na bakal na bagay
Basag na bote, salamin
Maliliit na electronics na kagaya ng telepono, radyo, CD/cassette player (tupiin at i-tape ang kable), iba’t-ibang wire at kable

Ang blood pressure checker at thermometer na walang mercury ay maaring isama dito pero kung may mercury ay kumunsulta sa gabay ng city hall para sa tamang pagtatapon.

Ang iba’t-ibang klase ng battery ay may iba’t-ibang paraan ng pagtatapon depende sa lugar ng tirahan. Kumunsulta sa gabay ng city hall tungkol dito.

May lugar na hanggang microwave oven (50cm ang haba) ay puwedeng itapon bilang Non-burnable Garbage. May lugar naman na puwede lang ang laki na papasok sa loob ng espesyal na Non-burnable Garbage bag. Kunsultahin ang gabay ng lungsod o bayan tungkol dito.

Paano itapon: Ipasok sa espesyal na Non-burnable Garbage bag pago itapon. Kung walang nakatakdang bag ay ipasok sa loob ng malinaw na plastic bag bago itapon. Kung maaring itapon hanggang laki ng microwave oven, maaring itapon ito nang walang bag, pero tupiin ang kable at i-tape ito sa likod o itaas ng microwave over para hindi sagabal na pagkolekta.

Balutin sa makapal na papel ang matutulis na bagay na maaring makasugat na kagaya ng basag na bote at salamin, blade ng cutter, kutsilyo, etc. Sulatan ng “KIKEN” o “危険” ang labas ng plastic bag.

OVERSIZED GARBAGE

Tinatawag na 大型ごみ (ōgata gomi) o 粗大ごみ (sodai gomi), ang malalaking kasangkapan sa bahay na kagaya ng tokador, kama, bisikleta, futon, at malalaking container ay itinatapon bilang Oversized Garbage.

Paano itapon:

Sukatin ang basura (length x width x height).
Tumawag sa city hall para kumpirmahin ang presyo, lugar at araw ng pagtatapon nito.
Bumili ng Oversized Garbage Disposal Coupon (粗大ごみ処理券 sodaigomi shoriken).
Idikit ito sa basura nang nakikita ang bawat isang coupon.
Ilabas ang basura sa araw ng tapunan para makita ng kukuhang truck.

Oversized Garbage Disposal Coupon ng Tsuchiura, Ibaraki (200 yen)

Ang disposal coupon ay sticker na nabibili sa ilang nakatakdang convenience store o grocery shop na itinakda ng lungsod o bayan.

Depende sa laki ng basura kung gaano kadami ang kailangang coupon. Halimbawa: 200 yen para sa vaccum cleaner, 400 yen para sa bisikleta, 800 yen para sa 2-seater na sofa.

ESPESYAL NA HOME APPLIANCE

Ang tinatawag na “Apat na Klase ng Electrical Appliance” (TV, aircon (kasama ang makina sa labas), refrigerator, at washing machine/dryer) ay karamihang hindi kinukulekta ng lunsod o bayan.

Hindi rin ito maaring dalhin na direkta sa Clean Center para doon itapon.

Tamang pagtatapon: Kung papalitan ito ng bago, ipatapon sa tindahan kung saan bibilhin ang bagong kapalit (maaring libre o discounted ang presyo ng pagpapatapon). Hindi ito puwede kung sa online store bibilhin ang appliance.

Kung itatapon lang at alam kung saang tindahan ito binili, doon hilingin na itapon (maaaring walang bayad).

Kung hindi na alam kung saan binili o kung malayo ang binilhang tindahan at hindi na madala doon, dalhin sa malapit na tindahan ng electrical appliance at doon ipatapon. Mainam na tawagan muna ang tindahan kung tumatanggap sila ng pagpapatapon (malamang ay may bayad ito).

COMPUTER

Ang iba’t-ibang klase ng computer (kasama dito ang desktop computer, laptop, monitor, atbp) ay karamihang hindi kinukulekta ng lunsod o bayan.

Kailangang kontakin ang sari-sariling maker ng mga ito sa paraan ng pagtatapon. Maraming impormasyon ang webpage ng PC3R sa ibaba tungkol dito.

Araw at oras ng pagtatapon ng basura

Ang araw at oras ng pagtatapon ng basura ay nakasulat sa gabay na binibigay ng city hall o sa kalendaryo ng pagtatapon ng basura.

Tunkol sa araw: huwag ilalabas ang basura sa gabi bago ang tamang araw ng tapunan nito. Lalo na sa basurang may kahalong nabubulok na bagay, maaring puntahan ito ng daga o ikalat ng mga uwak lalo na kung natakpan lang ito ng net.

Tungkol sa oras: sa maraming lugar ang mga basura ay dapat inilalabas nang hindi lalampas sa 8:30AM o 9:00AM. Kung hindi sigurado ay ilabas ang basura nang hindi lalampas sa 8:00AM.

Kalendaryo ng Pagtatapon ng Basura

Kalendaryo ng Pagtatapon ng Basura sa Tsukuba, Ibaraki

Ang city hall o munisipyo ay gumagawa ng kalendaryong ito kasama ng booklet o papel tungkol sa paghihiwalay ng basura. Karamihang binibigay ito ng real estate company (不動産会社 fudousangaisha) sa nangungupahan ng apartment o bahay sa oras na lilipat siya dito.

Para sa matagal nang naninirahan sa isang lugar, ipinapadala naman ito direkta ng city hall o munisipyo sa tirahan.

Lugar ng tapunan ng basura

Karamihan ng apartment ay may sariling nakatakdang tapunan ng basura para sa mga residente, pero marapang ibang lugar ng maaring tapunan lalo ng mga hindi masyadong lumalabas na battery, printer ink cartridge at computer perepheral.

Exclusive na garbage area ng isang malaking mansion, apartment o bahay.
Common area ng isang community, para sa maliliit na apartment at bahay.
Community center, para sa iba’t-ibang uri ng battery, printer ink cartridge, computer peripheral na kagaya ng mouse, etc.
Supermarket at grocery store, para sa recyclables na kagaya ng can, bote, PET bottle at recyclable paper, at cooking oil.
Electronics shop, para sa battery, printer ink cartridge, toner cartridge, label maker cartridge, at flourescent bulb.
Clean Center (waste disposal facility) ng lungsod o bayan, kung saan maaring direktang dalhin ang basura. Magandang option ito kung magtatapon ng malalaking gamit o maraming basura na lumalabas sa oras ng paglilipat ng tirahan o malaking linisan.

Appendix: Label ng basurahan

May nilabas ang lungsod ng Kyoto na karatula (PDF) para sa tapunan ng basura na kagaya ng nasa ibaba. Maaring i-print ito at gamitin sa sariling tirahan kung kailangan.

Maaring i-download sa ibaba o mula mismo sa website ng Kyoto.

burnable-garbage.pdf (337.7 KB)
plastic-garbage.pdf (1.4 MB)
cans-bottles-PET.pdf (307.2 KB)
recyclable-paper.pdf (274.0 KB)